//-->

ders-konulari

AZAPLAR,AZAPLARIN TARİHİ

Azaplar (XIV.- XVII.Yüzyıl)

          Kuruluş döneminde Osmanlı Bahriyesi “Tersane Ocakları” adı altında “Tersane Halkı” ile “Harp Sınıfı” olmak üzere iki bölümden meydana gelmiştir. Her iki bölümün de amiri olarak Kaptan-ı Derya bulunmuş, tersane kuruluşunda Kaptan-ı Deryadan sonra rütbe olarak, Kadırga Kaptanı (Reis)  ve Tersane Kethüdası gelmiştir.

            Karamürsel ve İzmit gibi ilk Osmanlı tersanelerinin personelini belli bir sınıf deniz askeri teşkil etmemiştir. Ancak, 1390 yılında Gelibolu Tersanesi'nin inşaatı başlayınca, Donanma hizmetine Osmanlı Kara Kuvvetleri teşkilatında bulunan Eyalet Askerlerinden Gelibolu ve İzmit Sancaklarının azaplarının verilmesi ile azaplar resmi olarak ilk deniz askeri sınıfını teşkil etmişlerdir. Azaplar, tersane ve donanmada hizmet eden, tüfek kullanan bir askeri sınıf olarak, tersane halkı içinde teşkil ettikleri bölükleri ile kalabalık bir grup oluşturmuşlardır.

          Tersanelerin örgütü kuşkusuz, kadırga ve tahta dönemi esas alınarak yapılmıştır. Bundan dolayı tersane halkının meslekleri çeşitli olmamıştır. Osmanlı Donanması ile tersane hizmetinde bulunan reisler, dümenciler, kalafatçılar, yelkenciler, hep azaplardan meydana gelmiştir. Tersane Halkı, tersanenin bütün hizmetlerini yürütmek, gemilerin teçhizatını, bakımını ve bekçiliğini yapmak gibi görevler ile mükellef  olmuştur.

          Kuruluş döneminde azap askerleri ile Yeniçeri Ortalarının giydikleri başlıklara “Börk”, Çavuşların (Subayların) giydikleri başlıklara da “Üsküf” adı verilmiştir. Kırmızı renkte, normal fes büyüklüğünde, tepesi de yuvarlak olan azap börklerinin, üzerine beyaz sarık sarılmış; sarığın ucuna da sarı sırma saçak dikilmiştir.

          Azap odabaşlarının (subaylarının) başlıklarındaki sarık ise sarı sırma şaldan yapılmıştır. Kıyafet olarak, kırmızı çuha kumaştan kısa etekli, uzun kollu kenarları sırma şeritli bir ceket ile koyu mavi çuhadan diz kapaklarının altına kadar uzanan bir şalvar giymişlerdir. Şam kumaşından koyu sarı bir yelek; beş kırmızı düğmeli krem rengi bir gömlek giymişlerdir.

 

          Azap odabaşlarının içinde kama ve oklarını muhafaza etmek için kullandıkları 30 santimetre genişliğindeki kuşakları, sarı, kırmızı, mavi ve beyaz kareli Şam şalından yapılmıştır. Sarı deriden yapılmış yemeni şeklinde ayakkabı giymişlerdir.

          Kuruluş döneminde azaplar gibi Osmanlı Kara Kuvvetleri'ne mensup Kapıkulu askerlerinden acemi oğlanları da akın için donanmaya alınmış, akın mevsimi sona erdiğinde eyaletlerine gönderilmiştir.

          Börkleri beyaz olan acemi oğlanların, üzerinde yine beyaz renkte, sarı sırma saçaklı sarıkları bulunmuştur. Kızıl renkli çuhadan yapılmış, yakasız ve ayak oyluk kemiklerine kadar uzanan bir cüppe ile koyu mavi renkte şalvar giymişlerdir.

Bugün 114 ziyaretçi (128 klik) kişi burdaydı!
Reklam Alani
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol